Opinia geotechniczna – wytyczne
Czym jest opinia geotechniczna
Jedna z form określenia geotechnicznych warunków posadowienia obiektu budowlanego w zakresie:
- ustalenia przydatności gruntów na potrzeby budownictwa
- wskazania kategorii geotechnicznej obiektu budowlanego
Opinia geotechniczna – rozporządzenie
- prawo budowlane (art. 34 ust.3 pkt. 2 lit. d)
- rozporządzenie Ministra Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej z dnia 25 kwietnia 2012 r. w sprawie ustalania geotechnicznych warunków posadawiania obiektów budowlanych (§ 3 ust. 3. pkt 1, § 8) – dalej Rozporządzenie
- rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 1 września 2016 r. w sprawie sposobu prowadzenia oceny zanieczyszczenia powierzchni ziemi – dalej Rozporządzenie Środowiskowe
- rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 10 września 2019 r. w sprawie przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko
Opinia geotechniczna – kto sporządza
Projekt budowlany – opinia geotechniczna elementem każdego projektu budowlanego (art. 34 ust. 3 pkt. 2 lit. d Prawa budowlanego), podlega zatwierdzeniu w pozwoleniu na budowę
Projektant obiektu z uprawnieniami budowlanymi odpowiedniej specjalności uzależnionej od rodzaju obiektu. Projektant w zależności od skomplikowania obiektu i warunków geotechnicznych powinien współpracować z osobami o odpowiednich kompetencjach – projektantem wyspecjalizowanym w projektowaniu robót geotechnicznych, osobą posiadająca uprawnienie w specjalności geotechnika lub geologiem inżynierskim z uprawnieniami kategorii VI lub VII.
Art. 34 ust. 2 b Prawa budowlanego „Uprawnienia budowlane do projektowania w odpowiedniej specjalności, o których mowa w art. 15a, uprawniają do sporządzania projektu budowlanego w zakresie tej specjalności.” § 4 ust. 4 Rozporządzenia „Kategorię geotechniczną całego obiektu budowlanego lub jego poszczególnych części określa projektant obiektu budowlanego na podstawie badań geotechnicznych gruntu, których zakres uzgadnia z wykonawcą specjalistycznych robót geotechnicznych.”
Zawartość opinii geotechnicznej – przykładowy wzór
Uwaga: poniższy wzór nie wyczerpuje wszystkich informacji koniecznych do zebrania i analizy
– zakres należy każdorazowo dostosować do wymagań Inwestora, specyfiki terenu i charakteru projektowanego obiektu
1. Strona tytułowa
- Tytuł opracowania – zwierający sformułowanie, że jest to opinia geotechniczna na potrzeby danej inwestycji
- Nazwa i adres podmiotu, który sporządził opinię
- Nazwa i adres podmiotu, który zamówił sporządzenie opinii oraz inwestora
- Data sporządzenia
- Podpis osoby sporządzającej opinię oraz wskazanie na numer i rodzaj uprawnień
2. Opis inwestycji
Ogólna charakterystyka inwestycji w zależności od obiektu budowlanego w tym:
- lokalizacja inwestycji, numery ewidencyjne działek geodezyjnych, adres
- opis obecnego i historycznego zagospodarowania terenu
- wykaz i lokalizacja planowanych obiektów
- charakterystyka planowanych obiektów
- położenie w stosunku do obszarów chronionych
3. Określenie przydatność gruntów na potrzeby budownictwa
Ocena przydatności gruntów dla potrzeb budownictwa ze wskazaniem:
- czy jest możliwe posadowienie bezpośrednie
- czy wymagane będzie wzmocnienie podłoża lub posadowienie głębokie
- czy wymagane będzie badanie gruntu na obecność zanieczyszczeń (ryzyko występowania zanieczyszczeń)
- czy wymagane będzie wykonanie remediacji (stwierdzone zanieczyszczenie)
Ocenę te wykonujemy w oparciu o:
1. Charakterystykę warunków gruntowych:
- sytuacja geomorfologiczna, zwłaszcza czy jest to obszar doliny/delty rzecznej, warunki hydrologiczne
- budowa geologiczna z uwzględnieniem, układu warstw, ich litologii, genezy stratygrafii i tektoniki
- charakterystyka gruntów w strefie oddziaływania obiektu
- występowanie gruntów słabonośnych lub nasypowych
- występowanie procesów geodynamicznych, w szczególności wietrzenia, deformacji filtracyjnych, pełzania, pęcznienia, osiadania zapadowego
- występowanie intensywnych przekształceń antropogenicznych
- występowanie eksploatacji górniczej w tym obszarów szkód górniczych, możliwych nieciągłych deformacjach górotworu
2. Charakterystykę warunków wodnych:
- poziomy wód podziemnych w podłożu obiektu budowlanego
- prognoza wahania wód podziemnych, wraz z ich możliwym maksymalnym poziomem
- wpływ projektowanej inwestycji na zmianę warunków wodnych
- chemizm wód podziemnych i ich ewentualny wpływ na elementy konstrukcji
3. Ocenę zanieczyszczenia podłoża gruntowego
(zgodnie z § 3 ust. 1 pkt 10 Rozporządzenia ustalanie geotechnicznych warunków posadawiania to także ocena stopnia zanieczyszczenia podłoża gruntowego i doboru metody oczyszczania gruntów)
- weryfikacja czy dany teren został wpisany do rejestru: bezpośrednich zagrożeń szkodą w środowisku i szkód w środowisku lub rejestru historycznych zanieczyszczeń powierzchni ziemi – jeśli tak wskazanie na konieczność wykonania remediacji
- ustalenie czy były wykonane badania środowiskowe gruntu, jeśli tak ocena wyników badań
- ustalenie czy na danym terenie była prowadzona działalność przemysłowa lub inna działalność mogąca być przyczyną zanieczyszczeń (lista działalności określona w Rozporządzeniu Środowiskowym) – jeśli taka działalność była prowadzona wskazanie na ryzyko występowania zanieczyszczeń gruntu i konieczność wykonania badań gruntu
- w razie wątpliwości co do występowania ryzyka zanieczyszczenia gruntu można wykonanie przesiewowych badań środowiskowych gruntu łącznie z innymi badaniami geotechnicznymi
Powyższą ocenę wykonujemy na podstawie:
- wyników badań geotechnicznych, jeśli były wykonywane,
- dostępnych materiałów archiwalnych (Narodowe Archiwum Geologiczne, Centralna Baza Danych Geologicznych)
- dokumentacji przechowywanej w archiwach administracji geologicznej
- własnych materiałów archiwalnych
- wizji terenowej
- informacji z rejestrów publicznych w tym z:
– o rejestru historycznych zanieczyszczeń powierzchni ziemi i rejestru szkód w środowisku (pytanie ze wskazaniem nr działki i adresu danego terenu do Generalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska, email: kancelaria@gdos.gov.pl, pomocniczo można sprawdzić samemu na geoserwis.gdos.gov.pl),
– o rejestru obszarów i obiektów chronionych (geoserwis.gdos.gov.pl),
– o rejestru terenów zagrożonych ruchami masowymi ziemi (rejestr prowadzony przez Starostów – dane uzyskuje się na wniosek),
– o rejestru udokumentowanych złóż, obszarów i terenów górniczych (portal Geologia – geologia.pgi.gov.pl, system MIDAS geoportal.pgi.gov.pl/midas-web),
– o Bazy Podtopienia (portal Geologia- geologia.pgi.gov.pl, zakładka geozagrożenia, geoportal GUGiK – mapy.geoportal.gov.pl),
– o Bazy SOPO (portal Geologia – geologia.pgi.gov.pl, zakładka geozagrożenia),
– o Bazy BDGI (portal Geologia – geologia.pgi.gov.pl, zakładka budownictwo)
4. Określenie kategorii geotechnicznej projektowanych obiektów budowlanych
Zgodnie z § 4 Rozporządzenia ustalenie kategorii geotechnicznej całego obiektu lub jego poszczególnych części objętego projektem budowlanym wraz z uzasadnieniem. W szczególności określenie skomplikowania warunków gruntowych proste, złożone, skomplikowane) oraz konstrukcji obiektu budowlanego
5. Podsumowanie
Wnioski z przeprowadzonej analizy i zalecenia:
- wskazanie zagrożeń geologicznych i antropogenicznych w strefie oddziaływania obiektu
- określenie zakresu badań na potrzeby rozpoznania podłoża gruntowego w kolejnych etapach prac projektowych,
- rekomendacje dotyczące sposobu projektowania obiektu budowlanego, szczególności w odniesieniu do sposobu posadowienia i ulepszenia podłoża
- wskazanie na:
- brak zanieczyszczeń lub brak ryzyka ich występowania
- ryzyko występowania zanieczyszczeń i konieczności badań gruntu w celu weryfikacji
- występowanie zanieczyszczeń i konieczność remediacji
5) informacja odnośnie konieczności wykonania kolejnych opracowań:
- dokumentacji badań podłoża gruntowego i zakresu badań
- projektu geotechnicznego
- dokumentacji geologiczno-inżynierskiej
- projektu planu remediacj
6) zalecenie dotyczące sposobu i zakresu wykonania powyższych opracowań
Rekomendacje dotyczące sposobu rozpoznania podłoża gruntowego na dalszych etapach powinny zostać dostosowane do przyjętego sposobu, metodologii i harmonogramu projektowania.
6. Wykaz materiałów źródłowych
Wskazanie materiałów, z których skorzystano przygotowując opinię geotechniczną, w tym:
- wykaz dokumentów zawierających wyniki badań
- wykaz aktów prawnych
- wykaz norm
- wykaz instrukcji, wytycznych, zasad, poradników
- wykaz wykorzystanej literatury
- wykaz wykorzystanych geologicznych materiałów archiwalnych
- wykaz stron internetowych
- wykaz sprawdzonych rejestrów i baz danych
Instytut Remediacji wyraża zgodę na wykorzystanie tych wytycznych przez podmioty zamawiające lub wykonujące opinie geotechniczne.